Zabójczo piękny. Te słowa pasują do niego doskonale. Indonezyjski wulkan Kawah Ijen był niczym sen… na Jawie, nadal nie wierzę, że tam byłam. Z jednej strony zachwycająca natura, zupełnie inne oblicze matki Ziemi, z drugiej okropne miejsce, niesamowicie ciężkiej pracy górników. Ciężko to ogarnąć głową, przynajmniej mi. Bo ogromna radość, a zarazem w pamięci pozostaje widok ludzi pracujących w niebywale ciężkich i szkodliwych warunkach. Widziałam kiedyś program o Kawah Ijen i wtedy myślałam, jak to fajnie móc zobaczyć takie nieosiągalne – wydawało by się – miejsca. Nigdy bym nie przypuszczała, że uda mi się tam dotrzeć.

Na skróty:

• Blue flames
• Siarkowy potwór
• Kwaśne jezioro i krater
• Zabójcza praca górników

Blue flames i Kawah Ijen

Pierwotnie z hotelu w Sempol Village mieliśmy wyruszyć o czwartej rano, jednak dowiedzieliśmy się o możliwości obejrzenia blue flames – oczywiście, za dopłatą – jeśli wyruszymy w stronę wulkanu koło pierwszej. Płomienie w Kawah Ijen są widoczne tylko do wschodu słońca. Inni członkowie wyprawy wiedzieli na ten temat już nieco więcej od znajomych, którzy wizytowali to miejsce i gorąco polecili obejrzenie niebieskiego ognia, postanowiliśmy więc wyruszyć razem z nimi po około czterech godzinach snu. Powiem tylko, że zdecydowanie było warto. Co prawda idzie się wtedy w całkowitych ciemnościach, ale wraca jak już jest jasno, więc można obejrzeć spokojnie okolicę.

w drodze na Kawah Ijen

Siarkowy potwór

Droga na szczyt Kawah Ijen nie jest szczególnie długa, ale stroma. Zajmuje około 1,5 godziny, potem jeszcze należy ostrożnie zejść po ciemku na dół omijając pracujących w wulkanie górników. Czołówka – niezbędna. Jest bardzo wąsko, a do tego wzrok zaczyna z ciekawości uciekać w stronę dymu i płomieni. Przewodników jest tylko paru i jeśli ktoś się ciągnie z tyłu jak ja – bo tak lubię, nie cierpię, gdy mi się ktoś plącze za plecami – zostaje sam w całkowitej ciemności. Z tego też powodu zamiast pozostać przy jeziorze okołu 45 minut byliśmy tam jakieś 3 godziny i wróciliśmy z Kawah Ijen sami, po drodze poznając turystów z innych grup.

Jakoś tak się stało, że przewodnik w ciemności nie informował wszystkich, że grupa się zbiera i nie raczył też szukać brakujących osób – o ile w ogóle zdawał sobie z braków sprawę. Zostaliśmy więc w kraterze, dzięki temu jednak udało się porobić trochę zdjęć podczas wschodu słońca, warunki do fotografowania były bardzo trudne i jestem zdziwiona, że w ogóle coś wyszło. Wokoł nie brakowało ludzi, którym padł sprzęt. Czy to czołówki, czy aparaty, czy telefony – odmawiały czasem posłuszeństwa.

W miejscu zbiórki byliśmy na czas, ponieważ grupa owe pozostałe 2 godziny spędziła koło szczytu wulkanu. Zejście nie jest przyjemne, ponieważ łatwo można się ześlizgnąć i uszkodzić. Ale ogólnie jest to trasa dla każdego, jednym zajmie trochę więcej czasu innym mniej. Dobre miejsce dla przeciętnego turysty, wiec jeślli Kawaj Ijen chodzi Ci po głowie, zapewne dasz radę.

Wulkan Kawah Ijen o wschodzie słońca

Kwaśne jezioro i krater Kawah Ijen

Aby odwiedzić wulkan Kawah Ijen dobrze jest zaopatrzyć się w maskę. I nie mam na myśli zwykłej „antyzarazkowej”, tylko taką odporną na chemikalia. Ja miałam najzwyklejszą do remontów i pyłu plus szalik i momentami nie dawałam rady. Oczywiście, kiedy się uprzeć, to się da – tylko jakim kosztem. Wiatr wieje porywiście, nie wiadomo kiedy będzie się stało w miarę „swieżym” powietrzu, a kiedy trafi w sam środek siarkowego podmuchu.

Gwarantuję, że człowieka zatyka po jednym zachłyśnięciu się siarkowym dymem i ma wrażenie, że kolejnego oddechu mimo potrzeby nie uda się wziąć. Lepiej też nie brać na tę wycieczkę najlepszych ubrań. Moja kurtka trekkingowa śmierdzi po dziś dzień mimo kilku prań i wietrzenia (update po kilku latach – już nie śmierdzi!!!). Może z powodu dodatku srebra w niciach. Mój pierścionek i kolczyki w ciągu dosłownie 5 minut zrobiły się czarne, ciężko było je doczyścić. Udało mi się dopiero w domu. Nie wkładamy palców do wulkanicznego jeziora, bo można się poparzyć, sprawdzone – nie, nie przeze mnie, ale byłam świadkiem.

Zabójcza praca górników w wulkanie

Wulkan Kawah Ijen oprócz cudu natury to także miejsce ciężkiej i zabójczej pracy indonezyjskich górników. Podobno średnia długość ich życia to 40 lat. Kosze ważą od 60 do 90 kilogramów. Za kilogram siarki otrzymują 800 rupii. Często w ogóle nie zabezpieczają się przed trującym dymem. Dużo się pisze o napojach i batonikach, które warto ze sobą wziąć i częstować górników i tragarzy – rzeczywiście przyjmują je z radością i uśmiechem.

Człowiek czuje się tam dziwnie, chce oglądać niesamowity wulkan, a tak się skłąda, że obok ludzie walcza o byt, pracując w tragicznych warunkach. Móc dać choć odrobinę przyjemności podczas tej niesamowicie ciężkiej pracy jest fajnie, ale w środku pozostają jakieś takie wyrzuty sumienia, niczym wielka klucha zalegająca w żołądku.

Jednak jeżeli uda mi się tam wybrać jeszcze kiedyś, zakupię porządne maski – tyle sztuk na ile będzie mnie stać – i sprezentuję tym zapracowanym ludziom. Zarabiają bardzo mało, a w dodatku dorabiają jako „przewodnicy”, pilnują by nikt nie spadł ze skał lub nie wylądował w jeziorze. A jak się przypadkiem okazało dostają niewielki ułamek tego ile pobierają na nas biura podróży „dające zezwolenie” na wejście do krateru i nie mają o tym wykorzystywaniu pojęcia.

Przykre, ale jakoś nie dziwi. Ludzie… Sprawa wyszła na jaw dzięki znajomej Francuzce, która poznała indonezyjski dzięki rocznym studiom w Yogyakarcie. Było to dla nas wszystkich bardzo nieprzyjemne i mam nadzieje, że interwencja znajomej ureguluje tę sprawę w przyszłości.

Ijen – to kompleks czynnych (strato)wulkanów we wschodniej części Jawy. Kaldera ma około 20 km średnicy, wysokość 2799 m n.p.m. Kawah Ijen posiada największe na świecie, kwaśne jezioro wulkaniczne o średnicy 1 km. Wewnątrz krateru znajdują się także źródła termalne oraz fumarole o temperaturze 170-245 st. Celsjusza (niektóre źródła podają nawet 600 st. Celsjusza). Ceramiczne rury umieszczone w pobliżu jeziora odprowadzają wulkaniczny, siarkowy gaz, który po schłodzeniu staje się czerwoną cieczą, a następnie tężeje zmieniając się w żółte bloki niemal czystej siarki. Ostatnia erupcja nastąpiła w 2002 roku.